Terug naar het cambrium?

Hoe zag het leven op Aarde eruit voordat de mens er was? Voordat er leven op land was? Voordat er vissen waren? Bijvoorbeeld in het cambrium, honderden miljoenen jaren geleden? We zullen het nooit weten. Alles wat we vinden zijn fossielen, afdrukken in het gesteente. Hoe de levensvormen zelf er uitzagen en hoe ze zich gedroegen zullen we nooit te weten komen. Niet dat het niet leuk is erover te speculeren! Het boeit mij in elk geval wel. Ik was laatst met een vriendin in het nationaal natuurhistorisch museum Naturalis in Leiden en heb weer uitgebreid genoten van de fossielen die daar staan opgesteld. Sommige wezens lijken op die van nu: slakken blijven slakken, in welk tijdperk ze ook leven. Andere soorten zijn werkelijk bizar, zoals Halucigenia en anderen uit de Burgess Shale.
Toch is er nu  nog een omgeving waarin de omstandigheden van toen worden benaderd. Dat is onder de ijskap van Antarctica. Het is een van de meest onbereikbare biotopen op Aarde, en een van de minst levensvatbare. Het is er koud, meestal donker en voedsel is er ook maar weinig. Niet geschikt voor vissen, krabben en kreeften. Er moeten dieren leven die weinig nodig hebben, langzaam groeien en zich langzaam voortbewegen. Uit de BBC-serie Life komt dit filmpje over het leven onder het ijs. Er is een zeeleeuwenpup op de bodem terechtgekomen, en dat is een onverwachte kans voor de bodembewoners: zeesterren, zee-egels, zeespinnen en: drie meter lange wormen. Het is een eigen wereld, eindeloos fascinerend.
Volgens mij moet het er zo ook aan toe zijn gegaan in het Cambrium. Ik hoop dat we in de wereld die komt de gelegenheid krijgen om deze vraag te beantwoorden, en te ontdekken wat de creativiteit van de schepper in die vroegere tijdperken allemaal tot stand heeft gebracht!

Ook in latere tijdperken nam het leven trouwens vrij aparte vormen aan. Zo vindt je hier de beschrijving en illustraties van een vreemd reptiel uit het Trias. Inderdaad: er is meer aan de prehistorie dan alleen dinosaurussen. Deze lijkt wel een beetje op een draak: met het zeil van botuitsteeksels op z'n staart en z'n vreemde korte poten. Mogelijk was het een waterdier. Hoe het dier leefde en wat het at, weten we niet en zullen we waarschijnlijk nooit met zekerheid weten.

Niet dat het leven nu minder bizar is. Zo maakt de Zuid-Amerikaanse 'Club winged manakin' indruk op de vrouwtjes, niet door te fluiten, maar door viool te spelen. Volgens onderzoekers klinkt het geluid dat hij voortbrengt tenminste als een viool. De mannetjes van deze soort gebruiken hun veren als stemvork, door ze te laten trillen met 1500 Hz. Alle veren trillen op deze frequentie, maar omdat deze soort twee holle veren heeft, klinkt het luider. Zelfs vogels vinden vioolmuziek dus romantisch!

Dan nog wat filmnieuws. Ik vond online de trailer voor de nieuwe film van Jean Pierre Jeunet, Micmacs. Jean Pierre Jeunet is bekend van films als Amelie, A very long engagement en City of the lost children. Deze film lijkt ook weer vol bizarre personages, vervreemdende beelden en ingenieuze vondsten, maar net als de andere ook met een groot en warm hart. Ik weet zeker dat ik een van mijn broers wel meekrijg naar deze films. En dat ik er weer genoeg in zal vinden om over na te denken en te schrijven.