Eind van de jaren negentig was er vrij veel belangstelling in de media voor kometen en meteorieten die op Aarde zouden kunnen inslaan. Waarschijnlijk was dit het gevolg van de botsing van de komeet Shoemaker-Levy 9 met Jupiter in 1994, waarvan spectaculaire beelden te zien waren. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er films over dit gegeven werden gemaakt. Twee ervan kwamen bijna gelijktijdig in de bioscoop. De ene, Armageddon, was een niet echt intelligente actiefilm met Bruce Willis, met een wel erg ongeloofwaardig einde.
De ander, deze film, is een serieuze, indringende film, met genoeg actie om interessant te zijn, maar met emotionele diepgang en een einde dat niet te 'makkelijk' aanvoelt. Er werken interessante acteurs aan mee, zoals Morgan Freeman als een innemende donkere president (toen voelde dat 'nieuw', nu zijn we er haast al weer aan gewend), Robert Duvall als ervaren astronaut in een team van 'jonkies', James Cromwell als geplaagde politicus, Eliah Wood als tiener (voordat hij bekend werd als Frodo, maar de grote blauwe ogen zijn er al) en interessant genoeg: de regisseur van Iron Man (een van de beste comicbookfilms van de laatste jaren), Jon Favreau, als een van de astronauten! Alleen Tea Leoni vond ik wat tegenvallen in de nieuwsuitzendingen die haar karakter presenteert. Die voelden niet 'authentiek'.
Ik moet zeggen dat deze film na elf jaar toch een beetje gedateerd lijkt. De tijden zijn toch wat veranderd sinds eind jaren negentig. Diskettes in plaats van CD-roms, om maar iets te noemen. En de 'special effects' lijken niet meer zo overtuigend. Vooral de animatie van water is teleurstellend, de overstroming van New York is erg 'blokkerig', en ook de staart van de komeet voelt niet 'organisch'. Ook de vertelstijl is wat anders dan de films die we tegenwoordig in de bioscoop te zien krijgen. Gelukkig ligt de nadruk op de emotionele kant van het verhaal, en die is over het algemeen in orde. Vooral als er in een spannende scene op de komeet heen en weer wordt geflitst tussen astronauten en een nieuwsuitzending op Aarde. En aan het slot, als de astronauten afscheid nemen van hun familie. Wat me ook bevalt is dat in deze film de Verenigde Staten samenwerken met andere landen, en dat het lot van andere landen ook genoemd wordt. Dat is nog al eens anders met dit type actiefilms.
Al met al een aanrader.
Het verhaal van Deep Impact begint als tiener Leo Biederman tijdens een astronomieproject een ster waarneemt die er niet hoort te zijn en een foto opstuurt aan de lokale sterrenkundige. Een jaar later komt nieuwsjournalist Jenny Lerner een sappig verhaal op het spoor. De staatssecretaris heeft zijn baan opgezegd vanwege een zekere 'Ellie'. Al snel ontdekt ze dat het niet om een vrouw gaat, maar om een E.L.E., een 'Extinction Level Event'. De komeet Wolf-Biederman is namelijk op ramkoers met de Aarde. De Verenigde Staten en Rusland hebben een ruimteschip gebouwd, de 'Messiah', (dat er uitziet als een geloofwaardig ruimteschip, dat we nu ook zouden kunnen bouwen, anders dan de high tech space shuttles in Armageddon), dat naar de komeet zal reizen om er een kernbom tot explosie te brengen. De missie verloopt echter niet zoals verwacht. Om de beschaving te laten voortbestaan zijn ondergrondse schuilkelders gebouwd. Niet iedereen kan echter worden gered. Sommigen worden ingeloot, anderen zijn aan zichzelf overgelaten. Zo raakt Leo gescheiden van zijn vriendin. En Jenny maakt zich, terwijl ze wat haar carrière betreft grote sprongen vooruit maakt, eigenlijk meer zorgen om haar gescheiden ouders. Ook de astronauten van de 'Messiah' hebben een moeilijke keuze te maken.
Rampenfilms als deze (als ze goed gemaakt zijn) laten je de vraag stellen: Wat zou ik doen in zo'n situatie? Hoe ver zou ik zelf gaan om mijn leven te redden? Hoeveel zou ik overhebben voor anderen? Wat zou voor mij het belangrijkst zijn? Geld, kunst, mijn prestaties? Of mijn geliefden, mijn kinderen of mijn ouders? Wat zou ik tegen hen willen zeggen als het einde komt? Goede vragen om mee geconfronteerd te worden, want elke dag zou de laatste kunnen zijn!
Voor de maakster van deze film (Mimi Leder) is het antwoord duidelijk: het gaat om relaties, en dan vooral je familie: je man of vrouw, je kinderen of ouders. Wat mij betreft staan in dit verhaal vooral vaders in een positief licht. Mooi vond ik de vader van Leo, die op een centraal punt in het verhaal laat zien achter zijn zoon te staan, en hem zelfs op weg helpt, ook als Leo wel eens niet meer levend zou kunnen terugkeren. Maar ook de vader van Leo's vriendin Sarah, die in een hartsverscheurende situatie kalm blijft, de veiligheid van zijn kinderen voorop stelt, en een troostende aanwezigheid is voor zijn vrouw. Aangrijpend is de verzoening tussen Jenny en haar vader, die uit elkaar gegroeid waren, maar elkaar toch blijken nodig te hebben. "Ik wilde je laten zien dat je geen wees was," zegt hij. En op het eind is hij er ook voor zijn dochter. Astronaut Spurgeon Tanner ontfermt zich als een vader over zijn bemanning, als het fout is gegaan. Hij zorgt voor iemand die pijn heeft, en leest hem voor uit Moby Dick (mooi natuurlijk!). Dan is er nog de president, die als een ware Vader des Vaderlands de natie moed inspreekt, en zelf het goede voorbeeld geeft.
Ik denk dat dit is waarom deze film mij zo aanspreekt: de veiligheid en het vertrouwen van een liefhebbende vader, die je bevestigt in je eigen identiteit, maar die er toch voor je is als je hem nodig hebt. Dat ontvangt niet iedereen van zijn of haar Aardse vader. Mensen zijn nu eenmaal niet perfect. Maar God noemt zich onze Vader en ons Zijn kinderen. We mogen hem zelfs 'Abba' noemen, of 'Papa'. Dat duidt op een intieme band met de Schepper, vergelijkbaar met die van een jong kind met zijn vader. God wil voor ons die veiligheid bieden, de bemoediging, de bevestiging, die de vaders in deze film bieden aan hun kinderen. Hij wil ons laten zien dat we geen wezen zijn, dat we niet op onszelf staan, maar dat we een thuis hebben: het huis van de Vader. En dat Hij wil dat wij daar met Hem zijn (Johannes 14:1-3). Hij troost ons als we lijden, hij corrigeert ons als we de verkeerde kant op dreigen te gaan en hij staat met wijd geopende armen op ons te wachten als we besluiten naar Hem terug te keren. Hij is een Vader die alles voor ons over heeft: tot het uiterste toe.
Het is misschien niet toevallig (met deze 'vader-beeldspraak') dat de film vol zit met religieuze verwijzingen. De naam van het ruimteschip, in combinatie met het offer dat de astronauten moeten brengen. De naam van de ondergrondse schuilplaatsen (ARK) en de duo's van dieren die ernaar toe worden gebracht. De woorden van de president. 'I hope ... No, that's not the right word ... I believe ... I believe in God', zijn realistische opvatting over gebed (dat God ons altijd hoort, maar ons niet altijd geeft wat we willen), en wat hij uiteindelijk bidt: de zegen van Aaron uit Numeri 6. Een lang citaat uit 1 Korinthe 13 tijdens een bruiloft. Een film die op zo'n indringende wijze draait om opofferende liefde (wat meerdere keren in het verhaal voorkomt), kan daar niet omheen. 'Niemand heeft groter liefde, dan wie zijn leven opgeeft voor zijn vrienden'. En het culmineert allemaal in beelden van herstel aan het einde, met de woorden: 'Let's begin!'. Ja, daar wordt ik wel enthousiast van.
