zondag 14 februari 2010

Zwakheid (valentijnseditie): nog steeds vrij gezellig

Nee, ik ga deze blog niet gebruiken om te klagen over wat er allemaal ontbreekt aan mijn leven. Daar zit niemand op te wachten. Zelfmedelijden is voor de gemiddelde lezer een rode vlag. Wee mij, wee mij, zo'n bericht moet je maar even overslaan. Maar vandaag is het Valentijnsdag, en het is mijn eigen blog, dus neem ik de vrijheid toch een boekje open te doen over dit onderwerp. Wie het niet aankan, moet maar wachten op het bericht van morgen. Dat wordt vast weer luchtig en interessant.

Maar ik heb ook echt iets te zeggen, ik ga heus niet een heel blogbericht (zeker niet zo lang als ik ze gewoonlijk schrijf) door over hoe vervelend het is om vrijgezel te zijn. Zoals jullie in de titel van mijn bericht zagen, ga ik het onderwerp in verband brengen met het onderwerp 'zwakheid', dat ik de afgelopen weken besproken heb, en daardoor wordt het mogelijk ook voor de niet vrijgezellen onder ons toch een inspirerend geheel. (En de betekenis van het plaatje wordt dan ook wel duidelijk).
Maar eerst de voor de hand liggende achtergrond. Ja, ik ben vrijgezel. Of 'single', dat klinkt hipper. Toen ik op mijn 18e begon met studeren had ik niet het idee dat ik op mijn 33e nog in mijn eentje zou leven. Toen had ik de goede hoop dat ik als ik afgestudeerd was, wel iemand zou zijn tegengekomen. De studentenvereniging had meer vrouwelijke leden dan mannelijke, en op het gospelkoor waar ik zong lagen de verhoudingen ook gunstig. Maar zo liep het dus niet. Op mijn 23e zei mijn vader nog bemoedigend: 'Ik was ook wat ouder toen ik je moeder leerde kennen (24). Je hebt nog tijd genoeg'. Tja. Nu is het tien jaar later en klinkt dat niet meer zo opbeurend. En ondertussen zijn drie van mijn jongere broers getrouwd en heeft de vierde al jaren een vriendin. En ik zorg ervoor dat de gemiddelde leeftijd waarop we in ons gezin trouwen, weer wat normaler komt te liggen.
Ik merk dat mijn vrijgezel zijn toch iets is waar ik me wat onzeker over voel, vooral in kringen waar de meeste mensen een relatie hebben, zoals op mijn werk. Ik voel me de vreemde eend in de bijt, wat zouden ze wel niet over me denken? Anderhalve week geleden bijvoorbeeld, tijdens de koffiepauze op woensdag. Op de een of andere manier kwam het gesprek op het feit dat ik vrijgezel was (en ik durfde zeggen dat ik daardoor soms zelf initiatief moest nemen om leuke dingen te organiseren). Mijn collega's kwamen met (goedbedoelde) opmerkingen als: 'Dan zoek je toch iemand' en 'Ga dan danslessen nemen. Doe iets sociaals. Dan kom je wel mensen tegen.' Hun opmerkingen gaven mij het gevoel alsof het mijn eigen schuld was dat ik nog vrijgezel was. Alsof ik ervoor verantwoordelijk was, en dat ik 'gewoon' beter mijn best moest doen.

Maar ten eerste: dat het voor mijn collega's kennelijk gold dat ze iemand konden ontmoeten bij een dansles/in de kroeg of waar dan ook, en zo een relatie aangaan, wil natuurlijk niet zeggen dat het ook voor mij geldt. Ik merk het vaker en doe het zelf ook: wat voor mij makkelijk is, moet natuurlijk voor iedereen makkelijk zijn. We projecteren onze eigen sterke punten en zwakheden op anderen. Ik vind het niet moeilijk om voor groepen te spreken. Ondertussen heb ik wel gemerkt dat niet iedereen dat makkelijk vind. Sommigen doen alles liever dan voor een zaal staan. Zo ook met het aangaan van relaties. Dat anderen hun onzekerheid relatief makkelijk overwinnen, makkelijk een keuze kunnen maken of eenvoudig contact met iemand leggen, wil niet zeggen dat ik hetzelfde zou moeten kunnen. Ik zit anders in elkaar dan mijn collega's, en dat is niet erg.
Ten tweede: natuurlijk heb ik het voor een groot deel aan mijzelf te wijten dat ik nog steeds single ben. Ik ben nu eenmaal erg onzeker. In het verleden liep ik anderhalf/twee jaar rond met mijn verliefdheid voor ik er iets van durfde laten merken. En dan werd ik afgewezen. En dat leidde niet tot verdriet, maar tot zelfbeschuldiging. Het lag aan mij. Het idee dat een vrouw mij interessant/aantrekkelijk zou kunnen vinden, dat wat ik voel wederzijds zou kunnen zijn, kan ik nog steeds maar moeilijk geloven. Ik weet dat het irrationeel is. Dat het niet de waarheid is. Maar ik kan het niet met een druk op de knop veranderen. Ik ben al een stuk minder onzeker dan ik geweest ben, een stuk gegroeid in zelfaanvaarding, maar sommige dingen vind ik nog steeds moeilijk. En ik kan er niet 'zomaar' even wat aan doen. Mijn 'wilskracht' schiet tekort. Op dat gebied ligt dus een stuk van mijn zwakheid.

Ik gebruik de laatste tijd voor mezelf het voorwerp van een wip-wap. 'Wilskracht' is namelijk een illusie. Wat telt is je motivatie. Als het ware is er van binnen een soort weegschaal (of wip-wap) met daarop mijn verlangens aan de ene kant, en mijn angsten aan de andere kant. En de kant waarnaar die weegschaal doorslaat bepaalt wat ik doe, mijn handelen. Zolang de weegschaal doorslaat aan de kant van mijn onzekerheid, angst voor afwijzing, twijfel en schaamte, kan ik me daar schuldig over voelen, of mezelf verwijten maken, maar ik kan de balans niet aan de andere kant laten doorslaan. Ik ben zwak.
Het enige wat ik kan, is accepteren dat de weegschaal nu zo staat, zonder mezelf te straffen met veroordeling of schuldgevoel. Vervolgens geef ik de pogingen op om de balans met mijn eigen kracht in beweging te brengen. Het is zoals het is. Als ik niet van mijn fragiele zelfbeeld genezen ben, als ik nog onzeker ben, dan is het zo. Ik geloof dat God mij liefheeft met mijn onzekerheid. Met mijn angst. Met mijn falen. Dan mag ik ook van mezelf houden met mijn onzekerheid, angst en falen. Ik mag van mezelf accepteren dat ik op dit gebied zwak ben. En vervolgens mag ik erop vertrouwen dat God die weegschaal in beweging kan brengen. God is degene die mijn verlangens aan de ene kant van de weegschaal kan versterken (door mijn ogen te openen voor iemand, door me opmerkzaam te maken op signalen, door woorden van anderen). En God is degene die mijn onzekerheden aan de andere kant kan verzachten (door woorden van anderen, door ervaringen, door bemoedigingen, door het voelen van zijn liefde). En uiteindelijk zal de weegschaal omslaan. Als vanzelf. Het zal dan natuurlijk voelen, alsof het niet anders kon zijn gegaan. Ondertussen mag ik in dit moment leven, in vrijheid, en genieten van wat er op mijn pad komt.

Ik heb het eerder meegemaakt.
Zo heb ik een tijd mijn huishouden aangepakt met een strak schema. En ik werd erdoor gefrustreerd. Het was iets dat ik moest. Tot ik mezelf de vrijheid gunde om mijn schema los te laten en niet schoon te maken. En ontdekte dat ik gewoon in een schoon huis wilde wonen.
Ik had een tijd lang overgewicht, en hoewel ik wist dat het ongezond was, kon ik mezelf er niet toe brengen te lijnen. Ik dacht dat ik altijd wel zo dik zou blijven. Tot ik op een moment een mogelijkheid kreeg aangereikt, en ondertussen van mezelf geloofde dat ik niet altijd dik was geweest. Nu ben ik 35 kilo lichter (al meer dan twee jaar).
Ik durfde nooit te telefoneren, en had er een dag voor nodig om mezelf ertoe te brengen de informatiebeheergroep op te bellen. En nu gaat dat al een stuk makkelijker (hoewel er telefoontjes zijn die ik nog steeds heel moeilijk vind). 
Ik dacht van mezelf dat ik niet alleen op reis durfde gaan. Nu ga ik zomaar naar India.
En zo zal het ook gaan op het gebied van relaties. Er komt een moment dat ik tegen iemand zal kunnen zeggen dat ik van haar houd. En het zal de meest natuurlijke zaak van de wereld zijn.
Tot dat moment: ga er niet vanuit dat wat voor jou makkelijk is, dus ook voor een ander makkelijk is. En suggereer ook niet dat iemand met een druk op de knop zichzelf kan veranderen. In plaats daarvan: heb mensen lief, dat is, accepteer ze in hun zwakheid, reis met ze mee op hun levenspad en kijk hoe ze veranderen. Dat is waar de schoonheid van het leven zichtbaar wordt.

Voor wie meer begrip wil kweken voor de vrijgezellen in zijn omgeving, lees deze blogs op de blog 'Stuff christians like'. Ook de reacties zijn aan te bevelen, vol schrijnende verhalen en levensechte anecdotes:

Overleven als single in de kerk.

Single zijn in de kerk rond kerst.

Hoe zorg je ervoor dat singles zo snel mogelijk trouwen?