25 Tron
Een baanbrekende film over een computerprogrammeur die de wereld van de computers binnenkomt, en daar als een messias wordt gezien door de programma’s (die de ‘gebruikers’ vereren). Omdat bij de computereffecten niet geprobeerd is foto-realistisch te zijn, hebben ze ook nu, bijna dertig jaar later, de kracht je een andere wereld te laten betreden, met momenten van een feeërieke schoonheid. De film spreekt me aan omdat een onderdrukkende macht die zich als valse godheid opstelt, wordt verslagen, waarna het herstel van de door hem verwoeste wereld als door een wonder wordt bewerkstelligd. Deze scene doet me verlangen naar de ‘wederoprichting van alle dingen’ waar het in de bijbel over gaat. Het vervolg uit 2011 ziet er mooier uit, maar het verhaal is oppervlakkiger, en het eindigt met de vernietiging van de wereld in de computer en niet met het herstel ervan.
24 Into the Wild
Op aanraden van mijn jongste broer keek ik deze film voor het eerst. Ik werd geraakt door het idealisme van hoofdpersoon Christopher McCandless, die de materialistische samenleving en zijn ruziënde ouders verlaat en op zijn reis door Amerika contact legt met allerlei mensen. Maar die daarbij een belangrijk aspect over het hoofd ziet: namelijk dat we om werkelijk te kunnen leven, niet zonder anderen kunnen. ‘Happyness best when shared’. Deze conclusie, gekoppeld met goede woorden over de liefde van God, in contrast met de ruigheid van de natuur, maakt deze film voor mij een bevestiging van de natuur van God als drie-eenheid en wekt het verlangen bij me op om ondanks de ruwheid van het dagelijkse leven toch mijn geloof in de betekenis van het alledaagse en vooral mijn relaties niet te verliezen.
23 Children of Men
De vraag wat de betekenis is van mijn leven houdt me bijna dagelijks bezig. Waarom zou ik elke dag uit bed komen, als mijn leven toch eindigt in de dood? Wat maakt het de moeite waard om door te gaan? Dit dilemma wordt op scherp gesteld in deze film, waarin al achttien jaar geen kinderen meer worden geboren in de wereld. Mensen zijn daardoor de hoop verloren. Ook de hoofdpersoon. Tot hij de opdracht krijgt een zwangere vrouw naar veiligheid te brengen. De parallellen met het kerstverhaal zijn duidelijk, en er is een prachtige scene die illustreert welk effect de inbreuk van nieuw leven in een dode wereld op mensen kan hebben.
22 As it is in Heaven
Een overwerkte dirigent keert terug naar het plaatsje waar hij opgroeide. Hij wordt al snel gevraagd het kerkkoor te begeleiden. Maar hij doet meer dan muzieklessen geven, hij inspireert de mensen daar om meer zichzelf te worden. Dat leidt tot conflicten, als mensen elkaar eindelijk de waarheid durven zeggen, en hij ondervindt tegenstand, onder andere van een dominee die zich bedreigt lijkt te voelen door het idee dat mensen zichzelf mogen zijn, en een man die zijn vrouw misbruikt, die voor het zelfde bang is. Maar uiteindelijk laat hij het dorp beter achter dan hij het aantrof. De hoofdpersoon, een gevoelige man die als kind gepest werd, spreekt mij ook erg aan.
21 Paprika
Japanse tekenfilms zijn niet allemaal bedoeld voor kinderen. Niet per se omdat ze vol zitten met geweld en seks (hoewel dat voor sommige ervan zeker geldt), maar omdat ze over volwassen onderwerpen gaan. Deze film bijvoorbeeld gaat over dromen, de verhalen die we onszelf vertellen, de verhalen waarmee onze cultuur ons probeert op te slokken, en mensen die ons deel willen laten uitmaken van hun eigen verhaal. Dat wordt verteld in prachtige, maar soms verontrustende beelden waarbij de hoofdpersonen van werkelijkheid tot werkelijkheid springen. En er is een mooie, geloofwaardige relatie die om meer draait dan uiterlijk alleen. Ik denk alleen dat het einde niet helemaal recht doet aan wat vooraf ging.
20 Moonrise Kingdom
Twee kinderen die zichzelf als buitenstaander beschouwen ontvluchten samen de maatschappij en zoeken een koninkrijk waar ze zichzelf kunnen zijn. Een paradijs op Aarde is in onze gevallen wereld echter niet meer te vinden, vooral niet als de wet in het spel is en een apocalyptisch onweer nadert. Maar uiteindelijk vinden ze wat ze zoeken, niet in hun eigen fantasie, maar in de acceptatie van hun (nieuwe) vaders. Een film in de geheel eigen stijl van regisseur Wes Anderson (je moet ervan houden). Overleven in de natuur, en een meisje dat van SF-boeken houdt, thema’s die mij wel aanspreken. En goede acteurs, vooral Edward Norton en een ingetogen Bruce Willis.
19 Ratatouille
Ik hou van animatiefilms, dat zal wel snel duidelijk zijn voor iedereen die deze lijst tot zich neemt. Ratatouille is een film van briljante studio Pixar. Behalve Cars zijn eigenlijk alle films van deze studio mooi, maar Ratatouille in het bijzonder, vanwege de hoofdpersoon die een bijzonder creatief talent heeft, maar vooral wordt gedreven door een diep verlangen naar schoonheid en kunst. Zijn omgeving is op zijn zachtst gezegd niet echt bemoedigend. Dat is iets dat ik helaas herken uit mijn kinderjaren. Maar Remi zet door, en uiteindelijk komt zelfs zijn familie achter hem staan. Iets waar ik ook naar verlang. Parijs is erg sfeervol weergegeven, en criticus Anton Ego is een geweldig karakter!
18 Kingdom of Heaven
Ik was altijd al fan van Riddley Scotts film Gladiator en de rol van Russell Crowe daarin en twaalf jaar geleden stond die film erg hoog in mijn film top 25. Maar Gladiator is eigenlijk een wat eenvoudig verhaal over wraak in een mooi weergegeven Rome. Kingdom of Heaven is daarmee vergeleken veel rijker. Tijdens de kruistochten reist een jonge ridder naar het heilige land voor de erfenis van zijn vader. Hij wordt er deel van de religieuze conflicten, ontmoet historische figuren en neemt uiteindelijk de verdediging van Jeruzalem op zich. Het ridder-ideaal zoals hier weergegeven spreekt me aan, en de boodschap dat religie die niet gekenmerkt wordt door liefde geen ware godsdienst is, vind ik ook mooi. De ‘extended edition’ maakt de politieke verhoudingen uit die tijd nog duidelijker.
17 Pans Labyrinth
Guillermo Del Toro heeft een rijke visuele verbeelding, die hij in deze film contrasteert met de strakke beelden en leer van het nazi-ideaal. Een fantasievol meisje komt terecht in een benauwende omgeving waarin mensen niet langer als waardevolle individuen worden behandeld. Ze ontdekt echter dat er ook een andere realiteit is, waar haar leven wel degelijk betekenis heeft. Maar is dat wel echt, of is het fantasie? Een mysterieus natuurwezen geeft haar drie opdrachten om te testen of ze het waard is haar erfdeel terug te krijgen, of dat ze al besmet is met de gedachten van haar vader, die de zwakken gebruikt om zelf hogerop te komen. Hoewel sommige beelden gruwelijk zijn, is deze film zeer de moeite waard vanwege de sfeer en de innemende hoofdpersoon. Het einde is voor meerdere uitleggen vatbaar, maar ikzelf kies voor de hoopvolle interpretatie.
16 Beauty and the Beast
Ik hou van Disneytekenfilms -ja, ik durf het eerlijk toe te geven. Ze zijn vaak mooi gemaakt, bevatten prachtige muziek, en de sprookjesachtige verhalen spreken diep gewortelde romantische verlangens aan. Helaas kan op de wat eenvoudige boodschap van veel Disneyfilms kritiek worden uitgeoefend. Zelfs op deze: lijdt Belle niet aan Stockholm-syndroom? Is het een goede boodschap aan meisjes dat ze door hun schoonheid beestachtige mannen kunnen hervormen? Deze kritiek is terecht, maar toch keer ik steeds naar deze film terug. Een hoofdpersoon die van boeken houdt, een deconstructie van het ‘mannelijk ideaal’ in Gaston, twee karakters die dichter bij elkaar komen, en een einde waarbij een karakter zich opoffert. De film doet me denken aan ‘A tale as old as time, a song as old as rhyme’ - of zoals John Eldredge het noemt: The Sacred Romance. En dat is de moeite waard om steeds opnieuw tot me te nemen.
